21
08
Türkiye, her yıl yaz aylarında orman yangınları ile mücadele etmek zorunda kalıyor. Bu yangınlar, doğal güzelliklerin yok olmasına, ekosistemlerin bozulmasına ve insan yaşamının tehlikeye girmesine neden oluyor. 2024 yılı da bu açıdan zorlu geçti; İzmir, Aydın, Manisa ve Uşak gibi bölgelerde çıkan orman yangınları, binlerce hektar ormanlık alanı küle çevirdi. Orman Mühendisleri Odası Başkanı Hasan Türkyılmaz, yangınlarla mücadelede mevcut sistemin yetersiz kaldığını vurgulayarak, bu sistemin köklü bir revizyona ihtiyacı olduğunu belirtti.
Bu blog yazısında, yangınlarla mücadelede karşılaşılan zorluklar, mevcut sistemin eksiklikleri ve Orman Mühendisleri Odası Başkanı Hasan Türkyılmaz’ın önerdiği vardiya sisteminin detayları ele alınacaktır. Ayrıca, yangınların önlenmesi ve kontrol altına alınması için atılması gereken adımlar üzerinde durulacaktır.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Yangınlarla Mücadelede Mevcut Durum
Türkiye’de orman yangınları, özellikle yaz aylarında büyük bir sorun haline gelmektedir. 2024 yazında 247 farklı noktada çıkan yangınlar, büyük oranda kontrol altına alınmış olsa da, bu süreçte önemli kayıplar yaşandı. Yangınlarla mücadelede kullanılan yöntemler ve stratejiler her ne kadar etkili olsa da, mevcut sistemin bazı ciddi eksiklikleri bulunmaktadır.
Hasan Türkyılmaz'ın Dikkat Çektiği Eksiklikler:
-
Kesintisiz Gözetim Eksikliği: Türkyılmaz, mevcut sistemde yangınla mücadele eden ekiplerin aynı alanda üç dört gün boyunca aralıksız çalışmak zorunda kaldığını belirtiyor. Bu durum, ekiplerin tükenmesine ve yangınla mücadelede etkinliğin azalmasına yol açıyor. Türkyılmaz, bu sorunun çözümü için kesintisiz bir gözetim sistemi ve yedi aylık periyotlarla uygulanacak vardiya sistemine geçilmesi gerektiğini vurguluyor.
-
Yetersiz Personel Sayısı: Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde yaklaşık 45 bin çalışan bulunmasına rağmen, yangınla doğrudan ilgilenen personel sayısı bu sayının çok küçük bir kısmını oluşturuyor. Yangınla mücadele sürecinde hem yangın öncesi hem de yangın sonrası yeterli tedbirlerin alınamaması, bu personel eksikliğinden kaynaklanıyor.
-
Hava ve Yer Koordinasyonunda Eksiklik: Türkiye, yangınla mücadelede hava unsurlarını etkin bir şekilde kullanmaya çalışsa da, yer-hava koordinasyonunun yetersizliği, havadan yapılan müdahalelerin etkisini azaltıyor. 26 uçak, 105 helikopter ve 14 İHA’dan oluşan hava filosunun yer operasyonları ile koordineli bir şekilde çalışmaması, yangınların kontrol altına alınmasını zorlaştırıyor.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Vardiya Sistemi: Çözümün Anahtarı
Hasan Türkyılmaz’a göre, Türkiye’de yangınlarla daha etkili bir şekilde mücadele edebilmek için vardiya sistemine geçilmesi şart. Mevcut sistemin eksiklikleri, yangınla mücadele eden personelin yetersizliği ve tükenmişliği, yangınların kontrol altına alınmasını zorlaştırıyor. Vardiya sistemi, bu sorunları çözebilecek bir yaklaşım olarak öne çıkıyor.
Vardiya Sisteminin Getireceği Avantajlar:
-
Kesintisiz Gözetim: Vardiya sistemi, yangınların sürekli olarak gözlemlenmesini ve gerektiğinde anında müdahale edilmesini sağlar. Bu sistemde, yangınla mücadele eden ekipler belirli periyotlarla değiştirildiği için tükenmişlik sorunu ortadan kalkar.
-
Daha Fazla Personel Katılımı: Vardiya sistemi, yangınla mücadele eden personel sayısının artırılmasına olanak tanır. Özellikle yangın öncesi ve sonrası süreçlerde daha fazla personel görev alabilir, bu da yangınların kontrol altına alınmasında etkili olabilir.
-
Yer ve Hava Koordinasyonunun İyileştirilmesi: Vardiya sistemi, yer-hava koordinasyonunun daha etkili bir şekilde sağlanmasına yardımcı olabilir. Yer ekipleri, hava unsurlarıyla daha uyumlu bir şekilde çalışabilir ve bu sayede yangınlar daha hızlı bir şekilde kontrol altına alınabilir.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Orman Yangınlarının Önlenmesi İçin Alınması Gereken Tedbirler
Yangınlarla mücadele, sadece yangın çıktıktan sonra yapılan müdahalelerle sınırlı kalmamalıdır. Yangınların önlenmesi için alınması gereken tedbirler de en az müdahale süreci kadar önemlidir. Hasan Türkyılmaz, Türkiye’nin önleyici tedbir protokolünü gözden geçirmesi gerektiğini belirterek, yangınların çıkmasını önlemek için alınması gereken bazı önemli tedbirleri sıralıyor:
-
Yangın Öncesi Mücadele Timlerinin Kurulması: Yangınların önlenmesi için yangın öncesi mücadele timlerinin oluşturulması büyük önem taşımaktadır. Bu timler, yangın çıkma olasılığı yüksek olan bölgelerde sürekli devriye gezerek, yangın tehlikesini önceden tespit edebilir ve gerekli tedbirleri alabilir.
-
Koruculuk ve Benzeri Gözetim Sistemleri: Yangın tehlikesinin yüksek olduğu bölgelerde koruculuk sistemi veya benzeri sürekli gözetim sistemleri kurulmalıdır. Bu sistemler, yangın çıkma riskini en aza indirmek için sürekli olarak ormanlık alanları gözlem altında tutar.
-
Caydırıcı Yaptırımların Uygulanması: Yangınların büyük bir kısmının yasak alan ihlallerinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bu nedenle, orman yangınlarına neden olan kişiler hakkında daha sert ve caydırıcı yaptırımlar uygulanmalıdır. Bu yaptırımlar, orman yangınlarının önlenmesinde etkili bir rol oynayabilir.
-
Özel Güvenlik Şirketleri ve Diğer Modellerin Kullanımı: Yangınların önlenmesi ve kontrol altına alınmasında özel güvenlik şirketlerinin de görev alması sağlanabilir. Bu şirketler, yangın tehlikesinin yüksek olduğu bölgelerde yangın öncesi ve sonrası güvenlik önlemlerini alabilir ve yangınların kontrol altına alınmasında yardımcı olabilir.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Yer-Hava Koordinasyonunun Önemi
Orman yangınlarıyla mücadelede hava unsurlarının kullanımı, yangınların hızla kontrol altına alınması açısından kritik bir öneme sahiptir. Ancak, havadan yapılan müdahalelerin etkili olabilmesi için yer ekipleriyle uyum içinde çalışması gerekmektedir. Hasan Türkyılmaz, bu konuda yapılan hatalara dikkat çekerek, hava ve yer ekipleri arasındaki koordinasyonun nasıl iyileştirilebileceği konusunda önerilerde bulunuyor:
-
Ortak Eğitim ve Tatbikatlar: Yer ve hava ekiplerinin birlikte çalışmasını sağlamak için ortak eğitimler ve tatbikatlar düzenlenmelidir. Bu tatbikatlar, ekiplerin birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışmasını ve yangın sırasında etkin müdahalelerde bulunmasını sağlayabilir.
-
İletişim Kanallarının Güçlendirilmesi: Yer-hava koordinasyonunun sağlanabilmesi için etkili iletişim kanallarının kullanılması gerekmektedir. Yangın sırasında ekipler arasındaki iletişimi kesintisiz ve hızlı bir şekilde sürdürebilecek teknolojik altyapılar kurulmalıdır.
-
Teknolojinin Daha Etkin Kullanımı: Hava unsurlarıyla yapılan müdahalelerde, İHA’lar gibi ileri teknoloji ürünleri daha etkin bir şekilde kullanılmalıdır. Bu teknolojiler, yangın alanlarının daha iyi gözlemlenmesini ve müdahalelerin daha hedefli bir şekilde yapılmasını sağlayabilir.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Ege Bölgesi Yangınları: Yeşil Ege'nin Griye Dönüşü
2024 yılı yaz aylarında, İzmir, Aydın, Manisa ve Uşak illerinde meydana gelen orman yangınları, bu bölgelerde büyük hasarlara yol açtı. Yangınlar, binlerce hektarlık ormanlık alanın yanmasına ve birçok yerleşim yerinin zarar görmesine neden oldu. Yangınlarla mücadele eden ekipler, büyük çaba sarf ederek yangınları kontrol altına almayı başarsa da, ortaya çıkan tablo, felaketin boyutlarını gözler önüne serdi.
İzmir Karşıyaka Yangını: İzmir’in Karşıyaka ilçesinde çıkan yangın, 16 evin yanmasına ve büyük oranda yeşil alanların zarar görmesine neden oldu. Yangın, hızla büyüyerek Bayraklı ve Çiğli’deki ormanlık alanlara yayıldı. Üç gün süren yoğun mücadelenin ardından yangın kontrol altına alındı.
Manisa Gördes Yangını: 14 Ağustos’ta Manisa Gördes’de başlayan yangın, Salihli ve Gölmarmara ilçelerine kadar yayıldı. Beş gün süren yangın, geniş ormanlık alanların yanmasına neden oldu ve vatandaşlar, yıllardır emek verdikleri ağaçların yok olmasını gözyaşları içinde izledi.
Aydın Bozdoğan-Kavaklıdere Yangını: Aydın’ın Bozdoğan ilçesi ile Muğla’nın Kavaklıdere ilçesi arasındaki ormanlık alanda çıkan yangın, büyük zararlara yol açtı. 19 Ağustos’ta büyük oranda kontrol altına alınan yangın, bölgedeki birçok ormanlık alanı küle çevirdi.
Uşak ve Manisa Yangınları: Uşak’ın Eşme ilçesi ile Manisa’nın Sarıgöl ilçesinde çıkan yangınlar da büyük kayıplara neden oldu. Bu yangınlar, Ege bölgesinin yeşil alanlarının büyük bir kısmının griye dönmesine yol açtı.
Yangınlar sonrasında ortaya çıkan manzara, Ege bölgesinin ne kadar büyük bir felaket yaşadığını gösteriyor. Yeşil alanların kaybı, sadece ekosistemi değil, aynı zamanda bölge halkının yaşamını da olumsuz etkiledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İzmir Karşıyaka’daki yangından etkilenen vatandaşlarla telefon görüşmesi yaparak, gerekli adımların atılacağını ve yangından etkilenen vatandaşların yeni evlerine kavuşturulacağını belirtti.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Açıklamaları ve Alınacak Önlemler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yangınlarla mücadele sürecinde etkilenen vatandaşlarla yaptığı görüşmede, devletin yangın sonrası atacağı adımlar hakkında bilgi verdi. Erdoğan, İzmir Karşıyaka’da çıkan yangından etkilenen vatandaşların mağduriyetlerinin en kısa sürede giderileceğini ve gerekli adımların atılacağını belirtti. Bu açıklama, yangınlarla mücadelede devletin kararlılığını gösterirken, yangın sonrası yeniden yapılanma sürecinde de hızlı adımlar atılacağının işaretini verdi.
Erdoğan, yangınların yol açtığı zararların giderilmesi için ilgili bakanlıkların ve kurumların çalışmalarını sürdürdüğünü belirterek, vatandaşların en kısa sürede yeni evlerine kavuşacağını ifade etti. Bu açıklamalar, yangın sonrası dönemde atılacak adımların hızla hayata geçirileceğinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.
Sertifika Programlarımızı İncelemek için tıklayın
Yangınlarla Mücadelede Yeni Bir Dönem: Vardiya Sistemi ve Gelecek Perspektifi
Orman yangınları, Türkiye’nin en önemli çevresel sorunlarından biri olarak her yıl gündeme gelmektedir. Bu yangınlarla etkin bir şekilde mücadele edebilmek için mevcut sistemin köklü bir değişime ihtiyacı vardır. Hasan Türkyılmaz’ın önerdiği vardiya sistemi, bu değişimin anahtarı olabilir. Vardiya sistemi, yangınlarla mücadelede daha etkin bir organizasyon yapısı kurmayı ve yangınların kontrol altına alınmasını kolaylaştırmayı hedeflemektedir.
Bu sistemin yanı sıra, yangınların önlenmesi için alınacak önlemler de büyük önem taşımaktadır. Yangın öncesi mücadele timlerinin kurulması, caydırıcı yaptırımların uygulanması ve yer-hava koordinasyonunun iyileştirilmesi, yangınlarla mücadelede başarıyı artıracak adımlardır. Ayrıca, teknolojinin etkin kullanımı ve özel güvenlik şirketlerinin yangın öncesi ve sonrası süreçlerde görev alması da bu mücadelenin daha etkili olmasını sağlayabilir.
Sonuç olarak, Türkiye’nin yangınlarla mücadelede yeni bir döneme girmesi gerektiği açıktır. Vardiya sistemi ve diğer öneriler, bu mücadelenin daha organize ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayabilir. Gelecekte benzer felaketlerin yaşanmaması için, bu önerilerin hayata geçirilmesi ve gerekli adımların atılması büyük önem taşımaktadır.