Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru

İnsan hakları, üzerinde çokça konuşulan, tartışılan ve güncelliğini yitirmeyen bir konudur. Günümüzde popülaritesi ve önemi her geçen gün artan insan hakları, dinamik bir sürecin ürünüdür. Bu süreç, kölelik kurumuna, otoriter ve totaliter yönetim anlayışlarına karşı; özgürlük ve eşitlik temelli, mücadelelerin yer aldığı tarihsel bir süreçtir. Esasen insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşamanın mücadelesinin verildiği bu süreç; insanın, onurunu korumaktan vazgeçmediği sürece son bulmayacak bir süreçtir.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne bireysel başvuru, iç hukukta sağlanan korumaya ek olarak öngörülen ikincil nitelikte uluslararası bir koruma mekanizmasıdır. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru, insan haklarına sağladığı hukuki koruma açısından, sadece ulusal düzeyde önemli sonuçlar doğuran bir başvuru yolu olmayıp, uluslararası düzeyde de önemli sonuçlar doğuran bir başvuru yoludur. Çünkü AİHM istatistiklerine göre, etkili bir bireysel başvuru mekanizmasının olduğu ülkeler aleyhine AİHM’ye yapılan başvurular, bu mekanizmanın olmadığı ülkelere oranla daha düşüktür. İşte bu nedenle, temel hak ve özgürlük ihlallerinden kaynaklanan mağduriyetlerin iç hukukta kurulacak bir mekanizma ile giderilmesi ve buna bağlı olarak, Türkiye aleyhine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne yapılan başvuruların sayısının azaltılması amacıyla, Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru kabul edilmiştir.

Hukuk Alanı ile ilgili sertifika programları için tıklayınız.

Bireysel Başvurunun Niteliği ve Başvuruya Konu Olabilecek Haklar

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru, temel hak ve özgürlükleri kamu gücünün işlem, eylem ya da ihmali nedeniyle ihlal edilen bireylerin diğer başvuru yollarını tükettikten sonra başvurdukları istisnai ve ikincil nitelikte bir hak arama yolu, bir dava türü ve son hukuki çaredir.

Kişiler, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki birinin ihlal edilmesi durumunda Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapabilirler. Bu bakımdan ihlal edildiği öne sürülen temel hakkın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin kapsamında bulunması bir zorunluluktur ve son derece önemlidir.

Bireysel Başvuru yoluyla hak arama yolu sonuçları itibarıyla diğer hak arama yollarından farklıdır. Bireysel başvurunun Anayasa Mahkemesi nezdinde kullanılabilir olmasının nedeni, öncelikle Anayasada güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerin ihlali gerçekleşmişse ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldırmaktır. Ayrıca; verilen bireysel başvuru kararlarının etkisiyle emsal oluşturarak hakların ihlal edilmesini hak ihlali gerçekleşmeden önlemektir.

Bireysel başvuru kural olarak kamu gücü işlemlerine karşı yapılır. Dolayısıyla bireysel başvuruda kamu gücü karşısında korumasız durumdaki bireyin haklarının garanti altına alınması temel amaçtır. Kamu gücü kullanan Devlet tüzel kişiliği içinde yer alan yasama, yürütme ve yargı organları ve bu organlara bağlı olan merciler ile yerinden yönetim kuruluşlarının (belediyelerin) ihlale neden olduğu ileri sürülen işlemlerine karşı bireysel başvuruda bulunulabilir. Tüm idare ve yargı mercileri İnsan hakları ihlallerinin önlenmesi hususunda öncelikli görevlidirler. Bu nedenle söz konusu şikâyetlerin Anayasa Mahkemesine intikal ettirilmesinden önce ilgili mercilerin bu ihlalleri gidermeleri beklenir.

Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru sertifikası nasıl alınır?

Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru sertifikası almak için kurs ya da sertifikalı eğitim programına katılmak gerekmektedir. En yetkin “Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru” sertifikası üniversiteler tarafından verilen ve e-devlet sistemine işlenen sertifikadır. Türkiye’nin neresinde olursanız olun uzaktan online eğitim ile üniversite ve devlet onaylı “Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru” sertifikasına sahip olabilirsiniz. 

Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru sertifikası ulusal ve uluslararası geçerli mi?

Türkiye’de Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kamu kurumuna bağlı üniversiteler tarafından verilen Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru sertifikası edevlet sistemine işlenmekte ve Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından tanınmaktadır. Üniversitelerin vermiş oldukları diploma ve sertifikalar, ülkelerarası anlaşmalar ile uluslararası geçerliliği söz konusudur.

Hukuk Alanı ile ilgili sertifika programları için tıklayınız.