Statistiksel Kalite Kontrol (SQC), bir ürünün veya sürecin belirli kalite standartlarına uygunluğunu izlemek, değerlendirmek ve kontrol etmek amacıyla istatistiksel yöntemleri kullanan bir kalite yönetimi yaklaşımıdır. SQC, süreçlerin kontrol sınırları içinde tutulmasını ve ürünlerin belirli kalite standartlarına uymasını sağlamak için kullanılır. İşte SQC’nin temel prensipleri ve nasıl uygulandığına dair ana noktalar:
Temel İlkeler:
Veri Toplama: SQC, süreç veya ürünle ilgili verilerin düzenli olarak toplanmasını gerektirir. Bu veriler, sürecin veya ürünün kalitesini değerlendirmek için kullanılır.
Kontrol Sınırları: SQC, herhangi bir sürecin veya ürünün kontrol sınırları içinde tutulmasını hedefler. Bu sınırlar, sürecin istatistiksel dalgalanmalarını temsil eder.
İstatistiksel Analiz: SQC, verilerin istatistiksel analizi kullanılarak sürecin veya ürünün durumunu değerlendirir. Bu analiz, sürecin ne kadar istikrarlı olduğunu ve standartlara ne kadar yakın çalıştığını gösterir.
Uygulama Adımları:
Veri Toplama: İlk adım, ilgili süreç veya ürünle ilgili verilerin düzenli olarak toplanmasıdır. Bu veriler, örnekleme yoluyla veya sürekli ölçümleme ile toplanabilir.
Kontrol Sınırlarının Belirlenmesi: İkinci adım, kontrol sınırlarının belirlenmesidir. Kontrol sınırları, ürünün kabul edilebilir kalite aralığını temsil eder. Bu sınırlar, ortalama ve dalgalanma (standart sapma) değerlerine dayalı istatistiksel hesaplamalarla belirlenir.
Veri Analizi: Elde edilen verilerin analizi, sürecin veya ürünün kalitesini değerlendirmek için önemlidir. Bu analizler, kontrol grafikleri, histogramlar ve olasılık dağılımları gibi istatistiksel araçlar kullanılarak yapılır.
Uygunsuzlukların İzlenmesi: SQC, kontrol sınırlarının dışına çıkan anormallikleri tespit etmek için kullanılır. Anormallikler saptandığında, süreçteki sorunlar hızla tespit edilir ve düzeltilir.
Sürekli İyileştirme: SQC, süreçlerin ve ürünlerin kalitesini sürekli olarak izlemeyi ve iyileştirmeyi hedefler. Eğer kontrol sınırları dışına çıkma eğilimi görülüyorsa, nedenleri bulmak ve gidermek için sürekli iyileştirme çabaları başlatılabilir.
SQC, özellikle üretim, imalat, sağlık, gıda endüstrileri ve daha birçok sektörde kalite kontrolü yönlendirmek için kullanılır. Bu yaklaşım, ürün veya hizmet kalitesini yükseltmeye, hataları azaltmaya ve müşteri memnuniyetini artırmaya yardımcı olur.
